od dziś
-
teolożka9.01.20029.01.2002W naukowym periodyku teologicznym pojawia się dość często forma teolożka. Znajduje się ona zasadniczo tylko w artykułach pisanych przez autorki o poglądach feministycznych. Czy jest ona dopuszczalna?
-
tnie i ciął13.10.201413.10.2014Witam!
Od dawna nurtuje mnie sprawa czasownika ciąć, którego rdzeń zmienia się w zależności od formy gramatycznej. Mówimy: pocięty papier, on ciął, będziemy ciąć, ale również: tnące nożyczki, ja potnę, ona tnie. Czy kiedyś były to dwa czasowniki o odmiennych znaczeniach?
Z góry dziękuję
Michalina Wrzalik -
wczorajszy, dzisiejszy, jutrzejszy27.05.200927.05.2009Dlaczego przymiotniki jutrzejszy, dzisiejszy, wczorajszy, utworzone od słów jutro, dziś / dzisiaj i wczoraj, przypominają stopień wyższy przymiotnika? Z drugiej strony dlaczego pojawia się też w niektórych formach cząstka -aj- zamiast -ej-. Skąd taka oboczność?
-
wiski czy wizeński?4.07.20074.07.2007W słowniku ortograficznym (2006) jest hasło Wizna, a przy nim przymiotnik wizeński. Czy to znaczy, że nazwa ziemia wiska jest już niepoprawna? Z tego, co wiem, tradycyjnych, historycznych nazw nie poprawia się wg dzisiejszych reguł gramatycznych. A może wizeński odnosi się tylko do samego miasta ( „Ulice wizeńskie są wąskie”), a termin historyczny ziemia wiska nadal jest poprawny?
Z góry dziękuję za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam –
Bożena Z. -
Byłem wczoraj u Pana, ale go nie było6.10.20116.10.2011Witam,
jestem właśnie na etapie przypominania sobie opowiadań o Sherlocku Holmesie i spotykam się tam często ze zdaniami w stylu: „Byłem wczoraj u Pana, ale go nie było” albo „Wychodząc od Pana, widziałem jego córkę”. Czy takie zdania są poprawne? Czy może po prostu kiedyś się tak mówiło, a z czasem to ewoluowało? Dzisiaj powiedzielibyśmy pewnie: „Byłem wczoraj u Pana, ale Pana nie było” i „Wychodząc od Pana, widziałem Pana córkę”.
Pozdrawiam,
Bartosz Piec -
Co jest tajlandzkie, a co tajskie?16.11.201216.11.2012Chciałbym się dowiedzieć, co może być tajlandzkie, a co tajskie. Mam z tym ciągle kłopoty, bo wydaje mi się, że oba przymiotniki nie są całkowicie wymienne. Raz poradziłem komuś, żeby na swoim blogu filmowym pisał o plakatach raczej tajlandzkich, a nie tajskich, ale do dziś mam wątpliwości, czy na pewno dobrze zrobiłem. Gdzie indziej z kolei czytam o tajskim kinie akcji i też mi to nie pasuje. W kuchni mam natomiast tajską zupę krewetkową i tu jakoś nie mam zastrzeżeń. Jak to zatem jest?
-
Czasownik chędożyć i jego wulgarne znaczenie25.10.201825.10.2018Szanowni Państwo,
jak to się stało, że pierwotne znaczenie czasownika chędożyć ewoluowało od staropolskiego ‘porządkować, czyścić, ozdabiać, czynić pięknym’ do wulgarnego określenia ‘odbywania stosunku płciowego’ – jedynego znaczenia, w jakim jest używany przez współczesnych użytkowników polszczyzny?
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
Feminatyw (ta) doktora i jego skrót
22.04.202322.04.2023Dzień dobry,
jak wygląda odmiana skrótu od feminatywu „(ta) doktora”?
Z góry dziękuję za odpowiedź
DN
-
Jałowęsy21.02.200821.02.2008Witam,
chciałbym dowiedzieć się, jaka jest etymologia nazwy Jałowęsy. Jest to wieś leżąca w województwie świętokrzyskim, powiat Opatów. Źródła podają również wcześniejsze nazwy Ialovans, Ialowaszy. Czy nazwa tej miejscowości może pochodzić od przymiotnika jałowy/jałowa (gleba)? Dodam, że ziemie w tamtej okolicy są raczej żyzne.
Pozdrawiam,
Łukasz Piekarz -
Już koniami czy jeszcze końmi14.10.200314.10.2003Wiadomo, że końcówka narzędnika liczby mnogiej -ami robi furrorę. Pewnie w końcu wyruguje końcówkę -mi. Wciąż jeszcze mówimy liśćmi, gośćmi, końmi. Chociaż już gałęziami i gałęźmi, gwoździami i gwoźdźmi. Wiemy, że tylko słoniami, świniami, śledziami.
Mam zapytanie o konie właśnie. Mój przyjaciel w specjalistycznej literaturze spotkał się z koniami trojańskimi. Zaniepokoiliśmy sie oboje, ale przypuszczam, że wymyślono taką końcówkę dla odróżnienia tego wirusa (bodajże) od zwierzęcia. Słowniki milczą, ale tez jest to nowy twór (konie trojańskie w sensie informatycznym). Czy można by pobawić się w probabilistykę i założyć, że w tym kontekście wygra końcówka -ami?
Z poważaniem